|
W ostatnim czasie kierowcy coraz częściej zgłaszają swoim pracodawcom, że podczas prowadzenia kontroli drogowej Inspektorzy Transportu Drogowego nakładają na nich po kilka mandatów, które łącznie często przewyższają kwotę 2000 zł. Od dnia 1 stycznia 2012 r. Ustawa o transporcie drogowym (tj. DzU 2012, poz. 1265 z zm.) w art. 92 stanowi, że kierowca wykonujący przewóz drogowy z naruszeniem obowiązków lub warunków przewozu drogowego, podlega karze grzywny w wysokości do 2000 złotych, zaś wykaz naruszeń oraz wysokości grzywien za poszczególne naruszenia określa załącznik nr 1 do ustawy. Z powyższego jednoznacznie wynika, że kierujący może zostać ukarany grzywną za poszczególne naruszenia określone w załączniku nr 1 do ww. Ustawy o transporcie drogowym. Natomiast podczas prowadzenia konkretnej kontroli drogowej przez Inspektora Transportu Drogowego za naruszenia obowiązków lub warunków przewozu drogowego, kierowca może zostać ukarany maksymalnie kwotą do 2000 zł. Warto zwrócić uwagę na fakt, iż przyjęta przez Inspekcję Transportu Drogowego praktyka działania bynajmniej nie zmierza do zmniejszenia zagrożenia na drodze, a do wyegzekwowanie maksymalnej kwoty kar. Chodzi tu przede wszystkim o problematyczną kwestię, iż kwota zwielokrotnionego mandatu w wysokości 2 000 zł znacznie przewyższa wynagrodzenie kierowcy. Kierowcy otrzymują po kilka mandatów, które łącznie często przewyższają kwotę 2000 zł. Zgodnie z art. 96 § 1a Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia (tj. DzU. 2013, poz. 395): Art. 96 [Maksymalna grzywna] § 1a. W postępowaniu mandatowym, w sprawach: 1) w których oskarżycielem publicznym jest właściwy organ Państwowej Inspekcji Pracy, 2) naruszeń przestrzegania obowiązków lub warunków przewozu drogowego wymienionych w załączniku nr 1 i 2 do ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz.U. z 2012 r. poz. 1265 oraz z 2013 r. poz. 21), w których oskarżycielem publicznym jest właściwy organ Inspekcji Transportu Drogowego lub Policji - można nałożyć grzywnę w wysokości do 2000 zł. § 2. W drodze mandatu karnego nie nakłada się grzywny za wykroczenia, za które należałoby orzec środek karny, a także w wypadku określonym w art. 10 § 1 Kodeksu wykroczeń. W sytuacji określonej w art. 9 § 1 Kodeksu wykroczeń nałożenie grzywny w drodze mandatu karnego jest możliwe jedynie, gdy w zakresie wszystkich naruszonych przepisów postępowanie mandatowe jest dopuszczalne. Niestety na podstawie cytowanego przepisu dopuszczalne jest nałożenie kilku mandatów z osobna w sytuacji, gdy kierowca dopuścił się kilku odrębnych zachowań, z których każde jest wykroczeniem, a suma grzywien może wówczas przekroczyć 2 000 zł, gdyż granica ta ustalona jest dla grzywny wyznaczonej jednym mandatem. Zdarzały się jednak sytuacje, gdy Inspektor Transportu Drogowego prowadząc jedną kontrolę drogową kierowcy nakłada mandaty tak, jakby uchybienia zostały wykazane podczas prowadzenia kilku różnych kontroli. A na poparcie swego stanowiska kontrolujący sporządzał kilka protokołów z kontroli drogowej, osobno dla każdego wykazanego uchybienia, by można było prowadzić kilka odrębnych postępowań mandatowych. Nie ulega wątpliwości, że z której strony by nie spojrzeć na analizowany przykład, wciąż mamy do czynienia z jedną i tą samą kontrolą drogową rozpoczętą w tej samej dacie, o konkretnej godzinie i w tym samym konkretnym miejscu. W związku z tym wszelkie próby tworzenia iluzji, iż mamy do czynienia z kilkoma różnymi kontrolami drogowymi są pozbawione uzasadnienia prawnego. Jeśli podczas kontroli drogowej nałożono kilka mandatów wykraczających poza kwotę 2 000 zł za faktycznie popełnione przez kierującego wykroczenia, Inspektor Transportu Drogowego nakładając karę winien mieć na uwadze fakt, że w świetle art. 9 Kodeksu wykroczeń (tj. Dz.U. z 2013, poz. 482) w związku z art. 96 § 2 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia - nałożenie grzywny w drodze mandatu karnego jest możliwe jedynie, gdy w zakresie wszystkich naruszonych przepisów postępowanie mandatowe jest dopuszczalne. W związku z tym, jeżeli czyn wyczerpuje znamiona wykroczeń określonych w dwóch lub więcej przepisach ustawy, stosuje się przepis przewidujący najsurowszą karę: Art. 9 [Zbieg przepisów i wykroczeń] § 1. Jeżeli czyn wyczerpuje znamiona wykroczeń określonych w dwóch lub więcej przepisach ustawy, stosuje się przepis przewidujący najsurowszą karę, co nie stoi na przeszkodzie orzeczeniu środków karnych na podstawie innych naruszonych przepisów. § 2. Jeżeli jednocześnie orzeka się o ukaraniu za dwa lub więcej wykroczeń, wymierza się łącznie karę w granicach zagrożenia określonych w przepisie przewidującym najsurowszą karę, co nie stoi na przeszkodzie orzeczeniu środków karnych na podstawie innych naruszonych przepisów. Jeśli więc inspektor nakłada mandat za wykroczenie, którego nie popełnił, lub też jeśli mandat znacznie przekracza kwotę 2000 zł, kierowca może go nie przyjąć. Wówczas inspektor skieruje wniosek o ukaranie do sądu. W takiej sytuacji istnieją szanse na uchylenie się od konieczności zapłaty wysokiej kwoty mandatu i ograniczenie jej do mniejszej kwoty lub nawet uchylenie w całości nałożonego mandatu. Problem dotyczy przede wszystkim sytuacji, gdy nałożone mandaty kilkukrotnie przekraczają kwotę 2 000 zł, albo też zostały nałożone w rzeczy samej za to samo uchybienie. Kierowca ukarany podczas kontroli na drodze za faktycznie popełnione wykroczenia kilkoma mandatami przewyższającymi kwotę 2000 zł ma dwie możliwości: 1. Może nie przyjąć mandatu, wówczas inspektor kontrolujący skieruje wniosek o ukaranie do sądu. W tej sytuacji kierowca może wnieść o egzekucję mandatu do wysokości określonej w art. 9 Kodeksu wykroczeń, to jest do wymierzenia łącznie kary w granicach zagrożenia określonych w przepisie przewidującym najsurowszą karę. 2. Jeśli inspektor chce ukarać kierowcę np. trzema mandatami za faktycznie popełnione jedno wykroczenie, kwalifikując je jako trzy odrębne naruszenia, wówczas kierowca może przyjąć jeden z nałożonych mandatów, odmówić przyjęcia pozostałych dwóch. Tak się sprawa ma w przypadku następujących uchybień z załącznika 1 do Ustawy o transporcie drogowym: lp. 13.1. Wykonywanie przewozu drogowego pojazdem wyposażonym w urządzenie rejestrujące lub w cyfrowe urządzenie rejestrujące, do którego podłączone zostało niedozwolone urządzenie dodatkowe wpływające na niewłaściwe funkcjonowanie urządzenia rejestrującego - 2000 lp. 13.2. Nierejestrowanie za pomocą urządzenia rejestrującego lub cyfrowego urządzenia rejestrującego na wykresówce lub karcie kierowcy wskazań urządzenia w zakresie prędkości pojazdu, aktywności kierowcy i przebytej drogi – 2000 lp. 13.7. Samowolna ingerencja w pracę urządzenia rejestrującego lub cyfrowego urządzenia rejestrującego zainstalowanego w pojeździe, wskutek której nastąpiła zmiana wskazań urządzenia w zakresie prędkości pojazdu, aktywności kierowcy lub przebytej drogi – 2000 Niewątpliwie organ kontrolujący skieruje do sądu wniosek o ukaranie. Wówczas to kierujący może bronić się, wskazując fakt iż za ww. uchybienie został już raz ukarany oraz wnosić o ograniczenie egzekucji nałożonej grzywny do wysokości wskazanej w art. 9 § 1 Kodeksu wykroczeń. Podczas wykonywania przewozu drogowego mogą zdarzyć się sytuacje zupełnie nieoczekiwane, nie obciążone świadomym działaniem kierowcy, a zaistniałe na skutek działania siły wyższej. W związku z tym jest społecznie uzasadnione, by kierujący miał możliwość chociażby ograniczenia wysokości nałożonej grzywny. Zwłaszcza, że w niewielu przypadkach kierowca jest w stanie uiścić grzywnę wielokrotnie przekraczającą jego miesięczne wynagrodzenie. Pełny tekst artykułu pt. "Kumulacja kar grzywny dla kierowcy, czyli kiedy warto odmówić przyjęcia mandatu i wnioskować o ograniczenie egzekucji” opublikowany jest na łamach najnowszego czasopisma "Polski Traker" Zespół Doradczy Arena 561
|
|