|
Najbliższe tygodnie to już finisz od kilku lat pożądanych zmian przepisów w zakresie karania za nieuiszczenie opłaty elektronicznej w systemie viaToll. W dniu 25 lipca 2014 roku Sejm uchwalił „Ustawę o zmianie ustawy o drogach publicznych, ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym oraz ustawy o transporcie drogowym.” Jeżeli Senat zaakceptuje treść i przyjmie projektowane poprawki, w przyszłym 2015 roku można spodziewać się, że lawinowo wysyłane przez GITD wezwania o wskazanie kierowcy nie ujrzą już światła dziennego. Kto otrzyma karę po nowelizacji? W świetle proponowanych nowych przepisów to właściciel pojazdu lub podmiot/osoba, na który faktycznie posiadanie przeniesiono - podlegać będzie karze, o ile pojazd będzie poruszał się po płatnych odcinkach dróg publicznych bez uiszczenia opłaty. Kierowca natomiast będzie odpowiadał administracyjnie, a co za tym idzie finansowo za prawidłowe zadeklarowanie kategorii pojazdu jakim wykonuje przewóz, czyli przełączenia urządzenia pokładowego na tryb „zespół pojazdów”, jeśli wcześniej wykonywał przewozy np. ciągnikiem siodłowym poniżej 12 ton dmc lub pojazdem osobowym. Zakładając, że przyjęta przez Sejm pod koniec lipca br nowelizacja nie ulegnie znaczącym zmianom, nawet nałożona w przyszłości kara pieniężna nie będzie „dotkliwa natychmiast.” Nowelizacja bowiem uchyla rygor natychmiastowej wykonalności. Oznacza to, że kara pieniężna będzie uiszczana jeśli decyzja o nałożeniu kary stanie się ostateczna. A zanim to nastąpi ukarany ma prawo wnieść odwołanie i do czasu jego rozpatrzenia - nie ma obowiązku zapłaty wymierzonej kary. Kierowca może zostać ukarany karą w wysokości 250 zł (naruszenie dotyczy pojazdu osobowego do 3,5 tony wraz z przyczepą, jeśli łącznie przekracza 3,5 tony dmc) lub karą 750 zł (naruszenie dotyczy autobusu, pojazdu ciężarowego lub zespołu pojazdów pow. 3,5 tony dmc) jeżeli nie przełączy odpowiednio urządzenia viaBox, co spowoduje naliczenie i pobranie opłaty niższej niż wymagana. W pozostałych sytuacjach niezależnie od działania lub zaniechania kierowcy sankcją będzie obarczony właściciel/posiadacz pojazdu. Ustawodawca ograniczył jednak możliwość wielokrotnego karania kierowcy czy przewoźnika jeśli naruszenia skumulowały się dla danego pojazdu w jednej dobie. Nowe przepisy nie dają możliwości nałożenia więcej niż jednej kary za naruszenia dot. danego pojazdu, popełnione w trakcie jednej doby rozumianej jako okres czasu pomiędzy godz. 00:00 – 24:00. A w związku z tym błędne jest rozumowanie prowadzące do wniosku, że posiadając flotę np. 100 pojazdów mogę jeździć bez opłaty przez cały dzień a zostanie mi wymierzona tylko jedna kara pieniężna na dobę. Obniżenie sankcji Brak uiszczenia opłaty elektronicznej aktualnie obarczony jest karą 3000 zł za każde naruszenie. Nowelizacja przepisów obniża karę do 1500 zł. Jeżeli brak opłaty dotyczyć będzie przejazdu samochodu osobowego z przyczepą kara wyniesie 500 zł. W sytuacji, gdy kierujący będzie poruszał się pojazdem z nieprawidłowo ustawionym urządzeniem viaBox, kara pieniężna będzie wynosić odpowiednio 750 zł a dla samochodów osobowych z przyczepą 250 zł. Kierowca, który przyczyni się do błędnego ustawienia viaBoxa a w konsekwencji do wniesienia myta niższego niż wymagane, poniesie konsekwencje finansowe. Abolicja – czyli kiedy uniknę kary Ustawa z dnia 25 lipca 2014 przewiduje pełną abolicję dla zawinionych jak i niezawinionych naruszeń, które zostały lub zostaną popełnione przed wejściem w życie nowelizacji. Zgodnie z art. 4 nowelizacji nie wszczyna się postępowania w zakresie naruszeń związanych z brakiem opłaty elektronicznej popełnionych przed dniem wejścia w życie nowelizacji. Art. 4. Nie wszczyna się postępowania administracyjnego na podstawie art. 13k ust. 1 lub 2 ustawy, o której mowa w art. 1, a wszczęte umarza się, jeżeli naruszenie zostało popełnione przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.” Zaproponowana przez Senat poprawka modyfikująca przepisy przejściowe jak wyżej, zdaniem Izby Wyższej pozwala do jednakowego traktowania adresatów normy, którzy dopuścili się naruszenia przepisów przed dniem wejścia w życie nowej ustawy, bez względu na to, czy zostało wszczęte postępowanie administracyjne czy nie. Jeżeli w takim brzmieniu zostaną ostatecznie przyjęte przepisy to spać spokojnie mogą zarówno kierowcy jak i przewoźnicy. A tymczasem GITD umarza postępowania Z taką samą siłą z jaką w minionych latach GITD wysyłało wezwania o wskazanie kierującego pojazdem teraz przesyła decyzje o umorzeniu postępowań i uchyleniu wydanych decyzji. Pomimo, że argumentacja prezentowana przez organ kontrolny nie w pełni satysfakcjonuje mnie jako prawnika, to cieszy fakt, iż żaden znany mi przewoźnik nie zapłacił niesłusznej i niesprawiedliwej kary pieniężnej. Pomijane są błędy proceduralne oraz naruszenie norm materialno-prawnych w uzasadnieniach decyzji. Na pierwszy plan wysuwany jest koronny argument – klucz do umorzenia większości postępowań toczących się od kilku lat przed GITD, tj. brak oznakowania drogi płatnej znakiem informacyjnym T-34 w momencie przejazdu. Niedopełnienie obowiązku zarządcy drogi co do oznakowania oraz jednoczesne potwierdzenie powyższego w pismach GDDKiA pozwoliło na uchylenie kary 96 tys zł jaką otrzymał kierowca z woj. śląskiego oraz karę 12 tys jaką otrzymał drugi kierowca z tegoż województwa. Setki pozostałych postępowań z jakimi mam do czynienia także są sukcesywnie umarzane. Jaka będzie przyszłość? Liczne zmiany w funkcjonowaniu systemu viaToll począwszy od udostępnienia informacji w panelu użytkownika, poprzez zmiany treści załączników do regulaminu i umów, na korekcie not obciążeniowych zakończywszy, doprowadziły do znacznego ułatwienia samokontroli uiszczanych opłat na bieżąco przez przedsiębiorców. Pozostaje mieć nadzieję, że zmiany prawne umożliwią uiszczanie opłat bez obaw o bezpodstawne oskarżanie o nieuczciwość, a ewentualne sankcje zostaną wymierzone podmiotom odpowiedzialnym za brak opłaty. Szerszy kontekst zagadnienia zostanie przedstawiony po ostatecznym uchwaleniu nowelizacji ustawy o drogach publicznych i ogłoszeniu jej treści. Pełny tekst artykułu opublikowany jest na łamach czasopisma "Transport Manager" Zespół Doradczy Arena 561
|
| ||||||||
