|
W dniu 16 lutego 2011 roku Parlament Europejski po kilkuletnich dyskusjach uchwalił Rozporządzenie nr 181/2011 dotyczące praw pasażerów w transporcie autobusowym i autokarowym oraz zmieniające rozporządzenie 2006/2004. Rozporządzenie wchodzi w życie dwadzieścia dni po opublikowaniu, a więc 20 marca 2011r., jednak przewoźnicy mają obowiązek stosowania się do jego uregulowań od dnia 1 marca 2013r. Rozporządzenie ma zastosowanie do pasażerów linii regularnych, gdy miejsce początkowe lub docelowe podróży znajduje się na terytorium państwa członkowskiego, a także gdy zaplanowana długość trasy wynosi co najmniej 250km. Ponadto rozporządzenie ma zastosowanie do pasażerów usług okazjonalnych, w przypadku gdy miejsce początkowe bądź docelowe znajduje się na terytorium państwa członkowskiego. Jednak tutaj prawa pasażerów wynikające z omawianego Rozporządzenia zostały znacznie ograniczone. Mianowicie, stosowane są przepisy ogólne pierwszego rozdziału oraz o odpowiedzialności przewoźników i podmiotów zarządzających terminalami za utratę lub uszkodzenie wózka inwalidzkiego lub innego sprzętu służącego do poruszania się Niektóre z regulacji ww. rozporządzenia nakładają na przewoźników dodatkowe obciążenia wiążące się nie tylko z finansami, ale również ze zmianą organizacji przewozów. Stąd nikogo nie dziwią obawy przedsiębiorców transportowych co do brzmienia przepisów wspomnianego aktu prawnego. Podstawowym celem Rozporządzenia jest przyznanie określonych uprawnień pasażerom m.in. w postaci zakazu dyskryminacji w zakresie warunków transportu, udzielania minimalnych informacji podróżującym, w przypadku odwołania, późnienia środka transportu, ale także w razie wypadków, których skutkiem jest śmierć, obrażenia ciała lub też utrata, uszkodzenie bagażu oraz możliwość wnoszenia skarg przez pasażerów. Art.2 ust.4 daje państwom członkowskim możliwość wyłączenia stosowania na okres 4 lat (począwszy od 2013r.) wobec krajowych usług regularnych większości uregulowań Rozporządzenia. Wyłączenie to będzie można przedłużyć na kolejne 4 lata. Czy państwo członkowskie skorzysta z takiej opcji, zależeć będzie tylko od jego wewnętrznych decyzji. Należy jednak pamiętać, że obwiązywania niektórych przepisów nie będzie można wstrzymać. Poniżej omówimy właśnie te uregulowania, które z całą pewnością wejdą w życie od 1 marca 2013 roku. Duży nacisk Rozporządzenie kładzie na niedyskryminację osób niepełnosprawnych i o ograniczonej sprawności ruchowej. Ich praw nie będzie można ograniczyć w zaplanowanych podróżach na trasie krótszej niż 250km, jak również w krajowych usługach regularnych. Bezwzględnie obowiązywać będą przewoźników od 2013r. uregulowania dotyczące oferowania przez przewoźników jednakowych taryf i warunków umownych ogółowi zainteresowanych bez względu na obywatelstwo (także klienta końcowego), siedzibę przewoźnika lub sprzedawcy biletów w państwach członkowskich Unii. Bilety i rezerwacje sprzedawane osobom niepełnosprawnym i ograniczonym ruchowo nie mogą być obciążone żadnymi dodatkowymi opłatami, dotyczy to również przewozu np. wózka inwalidzkiego. Niepełnosprawność nie będzie mogła być powodem odmówienia rezerwacji, wydania biletu, czy też nie wpuszczenia na pokład pojazdu. Aby całkiem nie pozbawiać przewoźnika wszelkich praw, przewidziano możliwość odmowy, gdy podróż osoby niepełnosprawnej lub ograniczonej ruchowo będzie zagrażać bezpieczeństwu i zdrowiu pozostałych podróżujących oraz gdy pojazd czy też infrastruktura uniemożliwiają bezpieczne wejście bądź opuszczenie pojazdu i dalszą podróż. Kolejny omawiany przepis obowiązujący po 2013r. państwo członkowskie może (ale nie musi) wyłączyć na okres maksymalnie 5 lat, jednak warto wiedzieć już teraz o jego istnieniu. Mianowicie przewoźnicy będą mieli obowiązek stworzenia procedury szkolenia w zakresie niepełnosprawności dla personelu, w tym także kierowców, obejmującej: - odpowiednią wiedzę o pasażerach z upośledzeniami fizycznymi, sensorycznymi, ukrytymi lub w zakresie uczenia się oraz odpowiednie reagowanie na takie osoby, w tym umiejętność rozróżniania możliwości osób, których sprawność ruchowa, orientacja lub zdolność komunikacji mogą być ograniczone, - bariery środowiskowe i organizacyjne dla osób niepełnosprawnych i z ograniczoną sprawnością ruchową, - wiedzę na temat certyfikowanego psa przewodnika, - reagowanie w nieoczekiwanych sytuacjach, - umiejętności interpersonalne oraz komunikowanie się z osobami głuchymi, niedowidzącymi, z upośledzeniem mowy i z upośledzeniem w zakresie uczenia się, - ostrożnego obsługiwania przez personel odpowiedzialny za bagaże, w sposób pozwalający na uniknięcie uszkodzeń wózków inwalidzkich oraz innego sprzętu służącego do poruszania się. Od 1 marca 2013 roku zarówno przewoźnicy, jak i podmioty zarządzające terminalami odpowiadają za utratę przez siebie, bądź uszkodzenie wózków inwalidzkich lub innego sprzętu służącego do poruszania się lub innych urządzeń pomocniczych. Osobie poszkodowanej w ten sposób ze strony przewoźnika lub podmiotu zarządzającego terminalem będzie przysługiwało odszkodowanie w wysokości równej kosztowi zastąpienia lub naprawy utraconego, czy uszkodzonego sprzętu lub innych urządzeń. Przewoźnicy i osoby zarządzające terminalami w ramach swoich uprawnień będą zobowiązane przekazywać pasażerom niezbędne informacje podczas całej podróży. Ponadto ww. podmioty będą miały obowiązek dostarczać zrozumiałe, w przejrzystym formacie dla osób niepełnosprawnych, informacje dotyczące ich praw najpóźniej w momencie odjazdu. Zawierające m.in. dane kontaktowe organu odpowiedzialnego za egzekwowanie przepisów przyjętych przez państwo członkowskie. Rozporządzenie przewiduje wdrożenie przez przewoźników od 2013r. mechanizmu rozpatrywania skarg na naruszenia praw i obowiązków określonych w omawianym Rozporządzeniu. Oprócz możliwości dochodzenia roszczeń w związku z wypadkami śmiertelnymi, urazami bądź utratą bagażu, pasażerowie będą mogli wnieść skargę do przewoźnika w ciągu trzech miesięcy od dnia, w którym usługa regularna została lub powinna była zostać wykonana. Przewoźnik natomiast w ciągu miesiąca od wpłynięcia skargi będzie musiał powiadomić pasażera o uznaniu, oddaleniu bądź dalszym rozpatrywaniu skargi. Na państwa członkowskie nałożono obowiązek wyznaczenia do 2013r. organu lub organów mających na celu egzekwowanie omawianego rozporządzenia w zakresie usług regularnych z miejsc położonych na jego terytorium, oraz usług regularnych do takich miejsc z państwa trzeciego. Pasażerowie będą mieli prawo wnoszenia skarg na naruszenia swoich praw także i do tej instytucji. Ma to być niezależny od przewoźników, organizatorów wycieczek i podmiotów zarządzających terminalami organ. Rozporządzenie przewiduje możliwość przyjęcia przez państwo członkowskie rozpatrywania skarg pasażerów przez ww. organy w drugim etapie, jako instancja odwoławcza dla skarg nierozstrzygniętych przez przewoźnika. Powyżej omówione przepisy mają być stosowane od 1 marca 2013 roku. Na tym kończy się pierwsza część naszego opracowania. W części drugiej zamieścimy informacje na temat przepisów, których stosowanie państwa członkowskie mogą wyłączyć na okres 4 lat. Zespół Doradczy Arena 561 |
|
| ||||||||
